NOODKAART LEVENSBEDREIGEND INCIDENT: AL DAN NIET LEVENSVERLENGEND HANDELEN IN EEN NIET-VEILIGE SITUATIE
Idee achter de noodkaart is dat inzichtelijk wordt hoe hulpverleners worden opgeleid, welke vaardigheden ze beheersen en op welk bekwaamheidsniveau ze deze vaardigheden bezitten. De kaart bevat informatie over het doorlopen van het leertraject en biedt trainers een handige tool om trainingen te begeleiden en te evalueren. In overleg met de klant kunnen aanpassingen gemaakt worden zodat de kaart nog beter bruikbaar wordt voor verschillende doelgroepen. De door mij ontwikkelde Noodkaart bevat de belangrijkste informatie die nodig is om opleidings- en trainingsoefeningen en call outs te evalueren voor professionals, cursisten en trainers. Het bevat een stroomschema met de te volgen handelingsstappen bij direct levensgevaar, levensverlengend handelen daar waar de situatie dit toe laat, alarmeren aan de hand van het door uw organisatie gebruikte meldingsformat, de richtlijn medisch handelen in niet veilige omgeving, benodigde contact gegevens andere hulpverleningsinstanties, adressen relevante websites, korte literatuurlijst, leerlijn medische vaardigheden en einddoelen, begeleidingsadvies reality based scenario’s, evaluatie richtlijnen en afspraken maken met de cursist. De werkwijze sluit aan op de gehanteerde zorgprotocollen zoals het CABCD/ MARCH protocol.
Het zou prachtig zijn wanneer iedere schakel in de keten bij training deze noodkaart zou hanteren, afgestemd op zijn/haar taken, vaardigheden en meldingsprocedures. Alles gericht om samen tot een optimaal afgestemde ketenzorg te komen.
Ik richt mij momenteel voornamelijk op het goed afstemmen van de eerste schakels van de ketenzorg te weten: zelfzorg, zorg door toevallige passanten (active bystanders) en zorg verleend door veiligheidsprofessionals. Daarbij moeten deze schakels goed zijn afgestemd op de medisch beroepsprofessionals, die zo snel als de situatie het toelaat, de zorg voor slachtoffers op zich nemen. Het is dus beslist niet de bedoeling dat een snelle overdracht van slachtoffers door handelen van de zorgschakels hiervoor vertraagd wordt. Slechts datgeen dat gezien de situatie mogelijk is en de overlevingskans van slachtoffers vergroot wordt gedaan. Verder heeft snelle evacuatie naar veiliger gebied prioriteit.
Te vaak is er nu nog onduidelijkheid over elkaars rol, kwaliteit en inhoud van opleidingen en dat leidt tot verwarring en weerstand.
In een niet veilige omgeving staat natuurlijk eigen veiligheid voorop. Afhankelijk van handelingsperspectief en beroepstaakstelling wordt hier op een andere manier invulling aan gegeven. Principe blijft: zorg eerst voor je eigen veiligheid en kijk dan wat je voor anderen kan doen. Let op eigen veiligheid is niet vanzelfsprekend en vereist veel kennis en ervaring. Daarom dient er in wat mij betreft in alle medisch tactische opleidingen, gehandeld te worden in niet veilige situaties. Altijd dient het omgevingsbewustzijn daarbij behouden te blijven.
“Hoe schat je in of een situatie bedreigend is? Wat zijn je mogelijkheden en taken om vervolgens te handelen? Is er gezien de dreiging en taakstelling tijd om medisch levensverlengend te handelen?”
Ervaring doe je op door te oefenen, vandaar dat ik alle doelgroepen adviseer zo realistisch mogelijk te oefenen. Neem daarin ook zelf je verantwoordelijkheid. Het gaat om jouw leven en dat van je medemens in nood. Hoe minder ervaring, hoe lager de kwaliteit van je intuïtief beslissen en handelen in noodsituaties en hoe groter de kans op stress en verminderde performance.